Pięć cnót konfucjańskich, konfucjanizm

Najważniejsze podstawy konfucjanizmu

Pięć stałych Wyznaczników (cnót)

-charbox-
-charbox-

Pięć wyznaczników moralnych z zachowaniem oryginalnej kolejności:

-charbox-

Cnota ta dotyczy stosunku miedzy jednym a drugim człowiekiem. Ren na język polski można przetłumaczyć jako dobroć, humanitaryzm. Na angielski tłumaczy się najczęściej jako benevolence Należy dobrze (opiekuńczo, troskliwie) traktować człowieka, szanować jego godność i okazywać szacunek w życiu codziennym.

-charbox-

„Jeśli czyni się w sposób słuszny, to wszyscy otrzymują to, co im się należy.” W tej sentencji chodzi o WYPEŁNIANIE OBOWIĄZKÓW, powinności, roli społecznych przypisanych pojedynczemu człowiekowi. Ale konfucjańska sprawiedliwość i słuszność to coś innego niż zachodnia. Słuszność to nie posłuszeństwo stanowionym prawom, ale skrupulatne wypełnianie społecznych ról i obowiązków.

-charbox-

W bardzo restrykcyjnie zrytualizowanych zachowaniach każdy gest, słowo, miało swoje znaczenie symboliczne. Nie ma miejsca dla odchyleń. Posłuszeństwo rytuałom można tłumaczyć tak, że postępowanie innych winno być zrozumiałe i przewidywalne. Dzięki temu relacje społeczne są proste i nie zmuszają do ciągłej walki o hierarchię.

Działając zgodnie z li człowiek zawsze umniejsza samego siebie. Eksponuje godność drugiego. Gdy ktoś mówi „drogocenne nazwisko” – to ma na myśli nazwisko swojego rozmówcy. O swojej żonie mówi się dosł. „moja stara rzecz”.

Pojęcie niezmiernie ważne w hierarchicznej strukturze społecznej Chińczyków i sąsiednich narodów. Chcąc działać zgodnie z li należy okazywać należny szacunek ludziom w zależności do ich pozycji. Przykłady:

(1) Częstując kogoś cukierkiem, to my sami wybieramy i podajemy – w domyśle najlepszą sztukę. Bardziej ceremonialnie podajemy obiema rękami.

(2) Siadając przy stole – należało siadać poniżej swojej rangi, po to, aby być przeprowadzonym przez gospodarza na miejsce bardziej czcigodne.

(3) Obowiązuje też reguła zapraszania 3 razy – dopiero za czwartym razem gość mógł ofertę przyjąć.

-charbox-

Mądrość rozumienia świata, Drogi (Dao), zasad moralnych.

-charbox-

Zaufanie rozumiane dwukierunkowo. Podwładni wierzą, że rządzący dbają o interesy podwładnych. Zwierzchnicy powinni mieć przekonanie, że podwładni wypełniają swoje obowiązki.
W praktyce – stosunki społeczne opierają się na wspólnotach zaufania, a całe społeczeństwo składa się z takich wspólnot. (prof. Tu Wei-ming) Chińskie zaufanie oznacza więc coś innego niż europejskie, a mianowicie „Wypełnianie obowiązków i wiara, że inni też będą je wypełniać."

-charbox-

1. Władca kieruje poddanym

2. Ojciec kieruje synem

3.Mąż kieruje żoną

Dodatkowo, kobieta podlegała trzem regułom:

(1) przed ślubem ma być posłuszna ojcu,

(2) po ślubie mężowi, a

(3) po śmierci męża – najstarszemu synowi.

Są to trzy podstawowe reguły będące sposobem działania społeczeństwa konfucjańskiego. Ustalają podstawowe relacje społeczne – władcy i poddanego oraz reguł starszeństwa i statusu społecznego.

W tradycyjnym społeczeństwie chińskim li (etykieta) była nadrzędna nad prawem. Reguły postępowania we wszystkich wymiarach społecznych wywodziły się od li .

Dotyczyło to także prawa w znaczeniu zbliżonym do europejskiego. W dawnych Chinach nie było bowiem tak rozbudowanego pojęcia prawa (cywilnego, handlowego etc.). Li pełni rolę nadrzędną nad prawem. Ma znaczenie podstawowe i fundamentalne, a prawo – incydentalne. Podsumowując, państwo chińskie było rządzone przez li , a nie przez prawo.

Jedynym składnikiem mającym coś wspólnego z europejskim „prawem” wbudowanym w li był odpowiednik prawa karnego. Stąd „prawo” wiązało się raczej z systemem karnym niż z kanalizacją zachowań społecznych.

Polubienia: 0

Artykuły z tego samego okresu historycznego: brak wskazanego okresu

Powiązane artykuły: 4

Konfucjusz, Dialogi konfucjańskie

Konfucjusz, Dialogi konfucjańskie

Artykuł o zbliżonej tematyce

to twórca fundamentów systemu społecznego, który kwitł i rozwijał się w chinach przez ponad dwa tysiące lat. Konfucjanizm wczesny, a potem konfucjanizm synkretyczny epoki Han i neokonfucjanizm XI–XIII wieku stały się integralną częścią mentalności mieszkańców Państwa środka i przeniknęły także do krajów sąsiednich.

Przeczytaj...
Konfucjanizm i Dialogi konfucjańskie

Konfucjanizm i Dialogi konfucjańskie

Artykuł o zbliżonej tematyce

Jedną z naczelnych koncepcji konfucjanizmu jest Rytuał (li 禮). Stanowi on spójny i szczegółowy wzorzec postępowania obejmujący wszystkie aspekty życia społecznego i relacji między ludźmi. Sankcjonuje role i praktyki społeczne, przez co przyczynia się do ustanowienia powszechnej harmonii. Jednym z elementów tej harmonii były merytokratyczny system awansu społecznego, zastępujący szlachectwo krwi szlachectwem pielęgnowanej nauką doskonałości moralnej wyznaczanej przestrzeganiem cnót.

Przeczytaj...
Sto szkół

Sto szkół

Artykuł nadrzędny

Za czasów Dynastii Zhou, elity rządzące dzierżyły monopol na władzę i były w stanie decydować czym była kultura wyższa i klasa urzędnicza. Wraz ze zmianami okresu Walczących Królestw na czele społeczeństwa pojawiła się nowa klasa uczonych (士人, shìrén). Uczeni ci tworzyli rozmaite szkoły myśli, z których każda oferowała usługi w dziedzinie doradztwa, w nadziei zyskania wpływów i pozycji na dworach władców. Z nich wykształciło się „Sto Szkół Myśli”, promujących rozwój usystematyzowanego nauczania.

Przeczytaj...
Mencjusz (Meng Zi)

Mencjusz (Meng Zi)

Artykuł o zbliżonej tematyce

Mencjusz twierdził, że natura człowieka jest dobra (xing ben shan 性本善), jednak należy ją pielęgnować i rozwijać. Człowiek wg tej teorii jest z natury dobry, podstawy cnót moralnych mają charakter wrodzony, ale – znowu – należy ich strzec i rozwijać.

Przeczytaj...

messages.comments:

messages.no_comments_to_show

Napisz swój komentarz

Imię lub nick - obowiązkowe dla niezalogowanych
Obowiązkowy dla niezalogowanych

Zabezpieczenie antyspamowe:

  1. w pole Dobry Pomysł! wpisz 15 pomnożone przez przez 2.
  2. Możesz wstawić jeden link, ale to opóźni publikację komentarza. Dwa i więcej nie da rady.
  3. Komentarz przechodzi bez moderacji, jeśli ostatnią jego frazą jest Kartagina musi zostać zniszczona po łacinie.

Kup książki twórcy Chiny.pl

36 forteli

Podręcznik budowania obrazów mentalnych i dziesiątki anegdot historycznych — ze wstępem Andrzeja Sapkowskiego

Siły psychohistorii

Podobnie jak w bestsellerze 36 forteli jest to studium oraz dziesiątki przykładów. • Temat poradnika: dostrzeganie ukrytych prawidłowości i przewidywanie przyszłych zdarzeń. Anegdoty o mistrzach obserwacji rzeczywistości i mistrzach zmieniania myśli w czyn.

Starożytna mądrość chińska

Zbiór 81 sentencji i cytatów, które są jednocześnie kluczem do zrozumienia chińskiej mentalności i chińskiej kultury

Drogi wędrownych doradców

Pięknie ilustrowany zbiór 81 maksym układających się w wizję starożytnych artystów, poetów i ludzi czynu, których zbiorowy wysiłek stał się fundamentem chińskiej cywilizacji.

Opowieści z dawnych Chin

Zbiór pięknych, pełnych pozytywnej energii opowieści oraz skłaniających do zadumy legend i anegdot, który pomoże ci zrozumieć kulturę i historię Państwa Środka.

Chiny 一 Pulsujący matecznik cywilizacji

Zbiór 81 maksym i przysłów, z pomocą których zrozumiesz esencję chińskiej historii: poznasz czyny i uczucia ludzi, których losy i czyny są tworzywem chińskiej państwowości i aspiracji imperialnych.

Sun Zi i jego Sztuka wojny

Traktat Sztuka wojny w przekładzie Piotra Plebaniaka bezpośrednio z chińskiego języka klasycznego, stylizowany na piękną polszczyznę Sienkiewicza. Do tego wizje wojny i konfliktów prof Bralczyka i ponad 20 innych mistrzów oraz ekspertów.

Prawidła geopolitycznej gry o przetrwanie

Praca, w której sam autor i zaproszeni eksperci prezentują swoje wizje prawidłowości geopolitycznych, okraszając je przykładami z kart historii i wydarzeń współczesnych. W środku 43 mapy i 29 zdjęć oraz ilustracji, które pomogą zrozumieć zawiłą logikę zmagań między mocarstwami.

Wzorce Zwyciężania tom 1

Studium historycznych analiz potyczek, bitew i operacji militarnych. Autorzy analizują je tak, aby czytelnik mógł z pozytywnych i negatywnych doświadczeń nauczyć się osiągać sukces militarny w każdej sytuacji.

Oni albo My!

Błyskotliwie napisana wizja konfliktu Chin i Stanów Zjednoczonych. Autor prezentuje wgląd w pełne spektrum konfliktu: od motywacji ideologicznych po zaciekłe zmagania o kontrolę nad dostępem do krytycznych surowców.